Jak zapobiegać udarowi cieplnemu u dziecka?

Lepiej zapobiegać niż leczyć. Udar cieplny jest tego jaskrawym przykładem. Zapobieganie jest dość łatwe. Leczenie trudne i nie zawsze skuteczne.[1]

Przegrzanie – kiedy się spodziewać?

Odbierałam kiedyś moją córkę z przedszkolnego placu zabaw. W pełnym słońcu biegała ubrana w welurową bluzę z długim rękawem i kapturem. Zobaczyłam ją i rozebrałam. Była zgrzana, spocona, miała zaczerwienione policzki. Usłyszałam, że ubiór miał chronić dziecko przed dziurą ozonową i bezpośrednim wpływem promieni słonecznych. Rzeczywiście, ochrona jest potrzebna, ale nie taka! Groził jej udar cieplny.

Słyszałaś o dziecku pozostawionym w zamkniętym aucie?

W samochodzie, stojącym na parkingu, szybko robi się gorąco. Szybciej, jeśli świeci słońce. Dziecko się podgrzewa. Odwadnia. Dochodzi do zaburzeń elektrolitowych. Następuje uszkodzenie mózgu a potem niewydolność wielonarządowa. Gdy pomoc nie nadejdzie szybko, dziecko umiera. [2]

Udar może być groźny dla nastolatków.

Udar cieplny to nie tylko zamknięty samochód. To także przebywanie na słońcu bez ochrony, brak picia wody, nadmiar wysiłku fizycznego. Okoliczności sprzyjają narażeniu  nastolatków, szczególnie w czasie wakacyjnych imprez zbiorowych. W dodatkowym towarzystwie substancji odurzających, od alkoholu po narkotyki, konsekwencje są poważniejsze. [3]

Lepiej zapobiegaj niż lecz. Te zasady pozwolą Ci uniknąć przegrzania

• unikaj przebywania na dworze i na szczerym słońcu między 10 a 14.00, a nawet 16.00,
•  przebywaj w cieniu,
• ubierz dziecko w przewiewne ubranie,
• nałóż dziecku nakrycie głowy. Lepszy jest słomkowy kapelusz lub czapka z daszkiem. Ciasny kapelusik działa podobnie jak czapka zimowa albo welurowy kaptur na głowie– podgrzewa.
•  zawsze pamiętaj o wodzie do picia.

fot. :  Centers for Disease Control and Prevention

Po  czym poznasz, że dziecko się przegrzewa?

• poci się,
• woła o picie,
• jest osłabione lub zmęczone,
• ma podwyższoną temperaturę ciała do 38-40 °C,
• ma rumieńce na twarzy lub na większych powierzchniach ciała,
• ma zaburzenia orientacji,
• objawom mogą towarzyszyć nudności i wymioty, czasem pobudzenie
• skóra robi się blada, chłodna i wilgotna

Do udaru cieplnego dochodzi, jeśli temperatura ciała wzrośnie powyżej 40 °C oraz dojdzie do utraty przytomności z towarzyszącymi drgawkami. [4]

Co możesz zrobić?

Jeśli podejrzewasz u dziecka przegrzanie, to uciekaj ze słońca, schowaj dziecko w cieniu, zrób zimne okłady na ciało, podaj wodę do picia. Gdyby zdarzyło się, że dziecko słabnie i traci przytomność albo zauważysz dziecko bez kontaktu, zamknięte w aucie, reaguj natychmiast. Dzwoń po Pogotowie, nr 112. Dziecko w samochodzie możesz ratować próbując otworzyć drzwi albo wybijając szybę (oczywiście nie od strony dziecka, żeby nie pokaleczyć odłamkami).

Zapobieganie jest prostsze niż leczenie.

Działanie wysokich temperatur prowadzi do groźnych następstw. Zapobieganie przegrzaniu i wczesne rozpoczęcie leczenia może uchronić dziecko przed ich rozwinięciem [4]. Dlatego ważne jest, abyś zapamiętała zasady bezpiecznego przebywania na dworze w upalny dzień.

Źródła:

[1] www.mp.pl/pacjent/pierwsza_pomoc/145496,udar-cieplny

[2] Adato B i In., Fatal heat stroke in children found in parked cars: autopsy findings., Eur J Pediatr. 2016 Sep;175(9):1249-1252. doi: 10.1007/s00431-016-2751-5. Epub 2016 Jul 20.

[3] Nadesan K i in., , Dancing to death: A case of heat stroke, Journal of Forensic and Legal Medicine, Volume 50, August 2017, Pages 1-5.

[4] J. Manitius. Przegrzanie organizmu – od omdlenia do udaru cieplnego. Medycyna po Dyplomie, vol16/7/2007

fot. pixabay.com