Maści, kremy czy kosmetyki recepturowe stosuje się zamiast gotowych emolientów, kiedy wynika to z potrzeby dopasowania składu do potrzeb skóry. Szczególnie w przypadkach wymagających specjalistycznego leczenia, kiedy nie wystarczą gotowe preparaty dostępne w aptekach.
To częsty dylemat: jaki kosmetyk wybrać dla dziecka, jeśli ma ono skórę wrażliwą, suchą czy skłonną do wyprysków. Wybór jest ogromny: emolienty, dermokosmetyki, preparaty hipoalergiczne, kosmetyki dla dzieci, czy specjalne preparaty dla osób z atopowym zapaleniem skóry (AZS). Chociaż kosmetyk hipoalergiczny brzmi jak gwarancja bezpieczeństwa, wcale nie oznacza, że nie zawiera składników, które mogą uczulić dziecko.
Co to jest kosmetyk hipoalergiczny?
Najpierw przyjrzyjmy się, czym jest kosmetyk. Według definicji zawartej w ustawie z dnia 30 marca 2001 r. o kosmetykach (Dz.U. z 2001 r. Nr 42, poz. 473):
- Kosmetyki to substancje lub preparaty, które są przeznaczone do stosowania na zewnętrzne powierzchnie ciała ludzkiego (skórę, włosy, paznokcie), w celu ich oczyszczania, pielęgnacji, ochrony, zmiany wyglądu, zapachu lub poprawy atrakcyjności, bez wpływu na strukturę i funkcje organizmu.
- Kosmetykami nie są preparaty, które mają za zadanie wpływać na funkcje organizmu i strukturę ciała, np. leki.
Ta definicja obejmuje wszystkie produkty, które mają na celu poprawę wyglądu, pielęgnację lub ochronę ciała, pod warunkiem, że ich działanie nie ma charakteru medycznego. Kosmetyki nie powinny wpływać na zdrowie w sposób terapeutyczny, a ich celem jest przede wszystkim poprawa estetyki lub higieny.
Kosmetyki, ponieważ nie są lekami, nie mają narzuconych ograniczeń co do dawkowania, czyli ilości stosowania. Niemniej jednak, kosmetyki nakładane na skórę działają na niej podobnie jak leki. U dzieci istnieje ryzyko, że substancje zawarte w kosmetykach przenikną przez skórę, zwłaszcza gdy skóra jest uszkodzona lub zmacerowana, jak w przypadku skóry pod pieluszką. W takiej sytuacji pieluszka działa jak bariera, która zwiększa wchłanianie tych substancji.
Kosmetyk hipoalergiczny nie został zdefiniowany w żadnym przepisie prawa.
A to oznacza, że „kosmetyk hipoalergiczny” jest to hasło, które nie istnieje w ustawie o kosmetykach. Określenie to stosuje się w celach marketingowych. Mimo deklaracji, część kosmetyków hipoalergicznych zawiera tzw składniki problematyczne, które stanowią potencjalne źróło podrażnienń i uczuleń. Należą do nich konserwanty i substancje zapachowe, m.in.: metyloparaben, fenoksyetanol, propyloparaben, glikol propylenowy. Kosmetyki są dobrze tolerowane przez większość dzieci, ale u niektórych mogą wywołać reakcję alergiczną ze względu na obecność uczulajacego składnika.
W przypadku dzieci z wrażliwą skórą, zwłaszcza z AZS, wybór gotowych kosmetyków może być trudny. Wiele produktów dostępnych na rynku zawiera konserwanty, substancje zapachowe, które wcale nie są przyjazne wrażliwej skórze. Kosmetyki te często mają bardzo złożony skład, który może zawierać składniki drażniące. Wybierając kosmetyk tzw hipoalergiczny, nie możemy być pewni, że skóra na pewno go zaakceptuje.
Pediatra, znający potrzeby skóry dziecka, może zapisać maść recepturową, dostosowaną do indywidualnych potrzeb malucha.
Taka receptura zawiera substancje aktywne dobrane specjalnie do skóry dziecka, eliminując potencjalne alergeny i substancje drażniące. Maści recepturowe stosuje się szczególnie, jeśli gotowe preparaty nie dają oczekiwanych efektów lub zawierają składniki, które wywołują niepożądane reakcje. Wedle receptury kosmetyk przygotowuje farmaceuta, co daje pewność, że produkt będzie bezpieczny i skuteczny.
Wybierając kosmetyki dla swojego dziecka, warto zwrócić szczególną uwagę na skład.
Zaleca się czytanie etykiet i unikanie produktów zawierających substancje zapachowe, konserwanty, alkohol czy parabeny. Warto także wypróbować kosmetyk najpierw na małej powierzchni skóry, by sprawdzić, jak dziecko reaguje na dany produkt. Metodą prób i błędów można znaleźć najlepiej tolerowany przez skórę dziecka. Czasami kluczowe jest też obserwowanie, jak skóra reaguje na różne preparaty i dostosowywanie pielęgnacji do zmieniających się potrzeb skóry malucha.
Kosmetyki, które wydają się odpowiednie, mogą nie być w pełni bezpieczne dla Twojego dziecka. Dlatego tak ważne jest czytanie składu i testowanie kosmetyków na małych powierzchniach skóry. W sytuacjach, gdy gotowe emolienty czy inne preparaty nie dają rezultatu, można udać się do pediatry lekarza rodzinnego czy dermatologa. Lekarz, wypisując maść recepturową, dostosuje skład do potrzeb skóry dziecka, co pomoże uniknąć niepożądanych reakcji.
O kosmetykach warto przeczytać wiecej: https://martamajszyk.pl/
